un helvası ne demek?

Un helvası, ana maddeleri un, su, tereyağı ve şeker olan, bayramlarda, kandillerde ve perşembe gecelerinde özellikle yapılan ünlü bir Türk tatlısıdır. Höşmerim olarak adlandıran iller vardır. Çamlıdere Höşmerim Tatlısı, Sivrihisar Höşmerim Tatlısı, Kırşehir Höşmerim Tatlısı bunlara örnek verilebilir.

Neden Yapılır?

Kimi zaman sevinçleri anlatmak ve komşular, sevdiklerimiz ile paylaşmak adına kimi zamanda vefatlarda yapılır. Türk mutfağında damak tatlandıran bir lezzet oluşundan önce sosyolojik bir olgudur, kökeni paylaşmak, yardımlaşmak, anmaktır aslında. Maddi olarak oldukça ucuz elde edilir ama Türk toplumundaki yeri manevi bakımdan güçlü ve kaybolmayacak bir değerdir. Osmanlı mutfağında yaygın kullanılan helva kimi zaman Çam fıstığı ile damakları tatlandırır. Su veya süt ile yapıldığı gibi ana maddesi olan tereyağını değiştirerek sadece sıvı yağ ile yapılarak daha yumuşak kıvamlı olarak da uygulanabilir.1

Hazırlanışı ve servisi

Kısık ateşte hazır bulunan şekerli suya, önceden kavrulmuş un-yağ karışımı yavaşça dökülür. Hemen ardından karıştırılmaya başlanır. Karıştırma işlemi, karışımın miktarına göre yarım saat ile bir saat boyunca sürebilir. Bu esnada karışıma süt eklenir. Karıştırma işlemi, karışımın sertleşip siyah bir renk almasıyla sona erer. Daha önceden yağda kavrulmuş fıstık, helvaya ilave edilir. Un helvası karıştırılırken, tahta kaşık kullanılmaya dikkat edilmelidir. Çünkü tahta kaşık, kullanılan tencereyi çizmez.

Karıştırma işleminin ardından ocaktan alınan helva, 20 dakika boyunca oda sıcaklığında soğumaya bırakılır. Un helvası sıcak yenmez, oda sıcaklığına ulaşmış veya buzdolabında soğutulmuş helva idealdir. Soğuyan helva tabaklara konularak servis edilir. Servis sırasında hazmı kolaylaştırması için soğuk şerbet de ikram edilir.

Yapılışına ve Yörelere Göre Çeşitleri

Pakuk

Osmanlı mutfağında yer alan un helvası çeşididir.2 Dağıstan'da yapılan bir un helvasıdır.3

Gaziler Helvası

Osmanlı mutfağında yer alan un helvası çeşididir.4 Edirne'ye özgü bir tatlı olan gazi helvası, Balkan ülkelerinde de tüketilir.5

Kars Umaç Helvası

Kars'ta yapılan bir çeşit un helvasıdır.67

Malatya Güvey Helvası

Malatya'da şerbet dökülmeden sadece toz şekerle yapılan bir çeşit un helvasıdır.8

Tekirdağ Peynir Helvası

Tekirdağ iliyle özdeşlemiş olan Tekirdağ Peynir Helvası tuzsuz peynir, beyaz şeker, buğday unu ile yumurta sarısı veya renklendirici(E160a (karoten)) kullanılarak üretien peynirli un helvasıdır. Tekirdağ Peynir Helvası Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.910

Mudurnu Basma Helva

Mudurnu Basma Helvası; önce ay çiçek yağı ile özel amaçlı buğday (böreklik) ununun kavrulur. Üzerine beyaz şeker, su ve yumurta ile hazırlanmış şerbet ilave edilir. Ceviz içi ile birlikte servisi yapılır. Mudurnu Basma Helva 23.12.2020 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.11

Antalya Cillincop (Tahinli Un Helvası)

Antalya'da yapılan tahinli un helvasıdır. Malzemeleri un, tahin, çitlembik, pekmez, şeker, sudur.12

Özbek Helvası

Osmanlı mutfağında yapılan bir çeşit helvadır.

Gil helva

Kaynakça

Orijinal kaynak: un helvası. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

  1. Lezzet | erişimtarihi = 6 Nisan 2021 | çalışma = www.lezzet.com.tr | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200925103518/https://www.lezzet.com.tr/yemek-tarifleri/tatli-tarifleri/sutlu-tatlilar/gaziler-helvasi-544070 | arşivtarihi = 25 Eylül 2020}}

Kategoriler